การแบ่งประเภทแห่งอักษร
ประเภทแห่งการแบ่งอักษร
มี ๒ ประการคือ
๑.
โดยสถานที่เกิด เป็นต้น
๒. โดยการออกเสียง
๑๕. ประเภทแห่งอักษรโดยสถานที่เกิดเป็นต้น
อักษรหรือเสียงที่แยกเป็นสระและพยัญชนะนั้น
จะเกิดขึ้นได้ ต้องอาศัยองค์ประกอบ ๓ อย่างเหล่านี้
๑. ฐาน คือ สถานที่อันเป็นที่เกิดของอักษร
๒. กรณ์
คือ อวัยวะอันเป็นเครื่องกระทำเสียง
๓. ปยตนะ
คือ
ความพยายามในการเปิดปิดฐานและกรณ์
การทำให้ฐานและกรณ์กระทบกันอย่างหนักๆ และเบาๆ ซึ่งเป็นกิริยาที่จะต้องใช้ความพยายามในเวลาออกเสียง.
ฐาน กรณ์และปยตนะ ทั้งสามนี้
เป็นเหตุให้เกิดอักษร อุปมาเหมือนเสียงระฆังจะดังขึ้นได้ต้องมีองค์ประกอบ ๓
อย่างเช่นกัน คือ ๑. ตัวระฆัง ๒.
ไม้ตีระฆัง ๓. การออกแรงตี ฉะนั้น. ฐานเปรียบได้กับตัวระฆัง กรณ์เปรียบได้กับไม้ตีระฆัง ปยตนะ เปรียบได้กับการออกแรงตี.
๑๖.
ฐาน
อันเป็นสถานที่เกิดของอักษรนั้น ได้แก่ อวัยวะตั้งแต่คอขึ้นไป มี ๖ คือ
๑.
คอ (กัณฐ)
๒.
เพดาน (ตาลุ)
๓.
ปุ่มเหงือก (มุทธะ)
๔.
ฟัน (ทันตะ)
๕.
ริมฝีปาก (โอฏฐะ)
๖.
จมูก (นาสิก)
อักษรแบ่งออกเป็น ๒
ประเภทตามฐานที่เกิดดังนี้
๑.
เอกัฏฐานชอักษรที่เกิดในฐานเดียว คือ
อ
อา กวรรค ห เกิดที่คอ ชื่อว่า กัณฐชะ
อิ
อี จวรรค ย เกิดที่เพดาน ชื่อว่า ตาลุชะ
ฏวรรค
ร ฬ เกิดที่ปุ่มเหงือก ชื่อว่า มุทธชะ
ตวรรค ล ส เกิดที่ฟัน ชื่อว่า
ทันตชะ
อุ อู ปวรรค เกิดที่ริมฝีปาก ชื่อว่า โอฏฐชะ
อํ เกิดที่จมูก ชื่อว่า นาสิกัฏฐานชะ
๒.
ทวิฏฐานชะ อักษรที่เกิดใน ๒ ฐาน
คือ
เอ เกิดที่คอและเพดาน ชื่อว่า กัณฐตาลุชะ
โอ เกิดที่คอและริมฝีปาก ชื่อว่า กัณโฐฏฐชะ
ว เกิดที่ฟันและริมฝีปาก ชื่อว่า ทันโตฏฐชะ
ง ญ ณ
น ม เกิดที่ฐานของตนและจมูก ชื่อว่า สกัฏฐานนาสิกัฏฐานชะ
ยังมีฐานอีกประเภทหนึ่งที่นอกเหนือไปจากฐานทั้ง
๖ คือ อุรฐาน คือ อก ซึ่งอักษรที่เกิดในฐานนี้ คือ
ห
อักษรที่ประกอบกับ ญ ณ น
ม ย ล ว ฬ เกิดที่อก
ชื่อว่า อุรสิชะ.
๑๗. กรณ์ คือ อวัยวะที่ทำเสียง ได้แก่
ตัวกระทบเสียง มี ๔ ดังนี้ คือ
๑. ชิวหามัชฌะ ท่ามกลางลิ้น
๒. ชิวโหปัคคะ ใกล้ปลายลิ้น
๓. ชิวหัคคะ ปลายลิ้น
๔. สกัฏฐานะ ฐานของตน ๆ คือ กัณฐะ คอ ตาลุ เพดาน เป็นต้น
ความสัมพันธ์ระหว่างกรณ์กับฐาน
ท่ามกลางลิ้น เป็นกรณ์ของ ตาลุชะ คือ อิ
อี จวรรค ย อักษร
ใกล้ปลายลิ้น เป็นกรณ์ของ มุทธชะ คือ ฏวรรค ร ฬ
อักษร
ปลายลิ้น เป็นกรณ์ของ ทันตชะ คือ ตวรรค ล ส
อักษร
ฐานของตน เป็นกรณ์ของ กัณฐชะ โอฏฐชะ
นาสิกัฏฐานชะและอักษรที่เกิดใน ๒ ฐานทั้งหมด
๑๘.
ปยตนะ คือ กริยาที่ปิดเปิดฐานกรณ์
และทำน้ำหนักในการกระทบกันของฐานกรณ์ ปยตนะมี ๔ คือ
๑. สังวุตตะ คือ ในการออกเสียง อ เมื่อออกเสียงแล้วต้องรีบปิดลำคออันเป็นฐานและกรณ์ของ
อ อักษรนั้น.
๒. วิวฏะ
คือ เวลาออกเสียงสระที่เหลือ มีอาเป็นต้น ห อักษรและสอักษร เมื่อออกเสียงแล้วต้องรีบเปิดฐานและกรณ์ของมัน.
๓. ผุฏฐัง
คือ เวลาออกเสียงอักษรพยัญชนะวรรคทั้ง
๒๕ ตัว ต้องพยายามทำให้ฐานและกรณ์กระทบกันหนัก ๆ.
๔. อีสังผุฏฐัง คือ เวลาออกเสียง ย ร ล ว
ต้องพยายามทำให้ฐานกับกรณ์กระทบกันเพียงเล็กน้อย.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น