Pali Blog

๙ ธันวาคม ๖๓

คัมภีร์ชาดก ข้อที่ ๙ เรื่องที่ ๙ ว่าด้วยพระเจ้ามฆเทวะ

(พระราชาทรงจับพระเกสาหงอกแล้ว ตรัสแก่อำมาตย์ทั้งหลายว่า)

[๙] เมื่อวัยล่วงเลยไป ผมบนศีรษะของเราก็หงอกเทวทูตก็ปรากฏชัด บัดนี้เป็นเวลาที่เราควรจะบวช

[ขุ.ชา. ๒๗/๙. มฆเทวชาดก ฉบับมหาจุฬาฯ]

***

บัณฑิตแต่กาลก่อน เพราะเห็นเส้นผมหงอกเพียงเส้นเดียว กลับได้ธรรมสังเวช ไม่ประมาทในวัย ไม่หลงลืมว่า ชราและมรณะกำลังคืบคลานเข้ามาอย่างรวดเร็ว กิจที่ต้องทำอย่างเร่งด่วน คือ แสวงหามรรคาเพื่อเดินออกจากทุกข์คือชราและมรณะเหล่านั้น.

.....คิดถึงตัวเอง......

ความเป็นหนุ่มสาว ความไม่มีโรค และชีวิตที่ยังเป็นอยู่ ๓ ประการนี้ ซึ่งแฝงมากับตนตั้งแต่ได้อัตภาพนี้ในวันแรก จะกลายเป็นเครื่องมัวเมาที่ลึกกว่าเครื่องดองของเมาใดๆในโลก และไม่รู้สึกตัวเลยว่ากำลังเสพของมึนเมา

มีอยู่ ๓ อย่าง คือ

ความเมาในความเป็นหนุ่มสาว ๑

ความเมาในความไม่มีโรค ๑

ความเมาในชีวิต ๑

ความเมาในสิ่งที่เป็นธรรมดาเหล่านีัแหละ เป็นเหตุให้ประพฤติทุจริต คือ ความประพฤติผิดทางกาย วาจา และใจ ซึ่งจะทำให้เข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต และนรก ได้.

(อัง.ติก.๒๐/๔๗๘ สุขุมาลสูตร)

ใครเล่าจะนึกถึงว่า ความเมาในสิ่งที่เป็นธรรมดาเหล่านีั ก่อให้เกิดมากมายเห็นปานนั้น หากแต่ได้รับคำแนะนำจากพระพุทธเจ้า ผู้พระบรมศาสดา จึงเห็นแจ้ง เห็นโทษ ระมัดระวังมิให้สิ่งเหล่านี้กลายเป็นความเมาได้.

เราท่านในฐานะพุทธสาวก ได้รับฟังธรรม ได้รู้เช่นนี้แล้ว พึงกำราบความเมาแล้วดำเนินไปตามหนทางที่ทรงปรารภพระองค์เองโอวาทพุทธบริษัทว่า

ก็การที่เราพึงรังเกียจความป่วยไข้ ความแก่ และความตายนี้ ในหมู่สัตว์ซึ่งมีธรรมดาอย่างนี้

ไม่สมควรแก่เราผู้มีปรกติอยู่เช่นนี้

เรานั้นเป็นอยู่เช่นนี้ รู้จักธรรมที่หมดอุปธิ เห็นเนกขัมมะโดยความเป็นธรรมเกษม ย่อมครอบงำความเมาในความไม่มีโรคใ นความเป็นหนุ่มสาว และในชีวิตเสียได้ทั้งหมด

ความอุตสาหะได้เกิดแล้วแก่เราผู้เห็นนิพพานด้วยปัญญาอันยิ่ง

บัดนี้เราไม่ควรที่จะกลับไปเสพกาม เราจักเป็นผู้ไม่ถอยหลัง จัก เป็นผู้มีพรหมจรรย์เป็นที่ไปในเบื้องหน้า ฯ

(อัง.ติก.๒๐/๔๗๘ สุขุมาลสูตร)

***

มาเถิด พวกเรามา มาดำรงอยู่ในธรรมพระพุทธองค์ทรงสอนไว้เถิด

มีเวลาเท่าไรทำบุญสะสมไว้ให้ได้มากที่สุด

เริ่มตั้งแต่ทาน ศีล สั่งสมสุตะ ศึกษาพระธรรมคำสอนให้เข้าใจ น้อมนำไปปฏิบัติเพื่อความสิ้นทุกข์.

อย่าเพิ่งคิดว่า ตนเองเป็นคนหนุ่มสาว ยังแข็งแรง มีโรคน้อย ยังเป็นอยู่อีกนาน ไม่ต้องรีบทำอะไร.

ขออนุโมทนา

สมภพ สงวนพานิช